Naukowcy nazwali go "rząpiem", kaliszanie "dziurellą". Chodzi o obiekt zabytkowy, który odkryto w 2017 roku w trakcie archeologicznych badań wykopaliskowych na Głównym Rynku w Kaliszu. Zdaniem specjalistów to zbiornik na wodę wykorzystywany do celów gospodarczych. Jednak jego konstrukcja nie pozwala z całą pewnością wyciągnąć takich wniosków. Nie wiadomo też, kiedy powstał, ani jak długo służył ówczesnym kaliszanom. A mimo tego kaliską "dziurellę" wpisano w 2018 roku do rejestru zabytków i jest traktowana jako unikatowe znalezisko w skali kraju. Po modernizacji placu Rynku Głównego obiekt zostanie wyeksponowany. Archeolodzy, którzy odkryli "rząpie" wydali oświadczenie w tej sprawie i przyznają, że... nie wiedzą, co odkryli.

Anna Nierychlewska z Łodzi, Andrzej Bartczak z Bydgoszczy oraz Leszek Ziąbka z Kalisza, który jest zarazem radnym miasta Kalisza to troje archeologów, którzy w 2017 roku odkryli obiekt nazywany "rząpiem" na Rynku Głównym w Kaliszu. Efekt dwumiesięcznych prac przyniósł więcej strat niż pożytku. A wszystko dlatego, że od trzech lat miasto boryka się ze znaleziskiem, na które poszło już setki tysięcy złotych i nadal nie wiadomo czym właściwie jest - mimo tego zostało wpisane do rejestru zabytków.

Naukowcy nie potrafią określić daty jego powstania i jedynie przypuszczają, że obiekt może pochodzić z XVIII wieku. Nie wiadomo też do czego służył. Zdaniem archeologów woda gromadzona w zbiorniku wykorzystywana była przypuszczalnie do celów przeciwpożarowych, gospodarczych albo do mycia bruku. Jednak nie można tego dokładnie określić ze względu na stan zachowania budowli i stopień jej zniszczenia. O znalezisku nie ma też żadnych wzmianek w literaturze naukowej.
Archeolodzy przypuszczają, że być może dodatkowa kwerenda źródeł historycznych pomogłaby rozwikłać zagadkę dot. "dziurelli". W tym celu Leszek Ziąbka będzie prosić prezydenta Kalisza o kolejne działania, które pomogą ustalić funkcję obiektu. Jednocześnie archeolodzy odcinają się od spekulacji, jakoby to oni byli odpowiedzialni za sposób ekspozycji zabytkowego zbiornika. Ich zdaniem to zadanie, które należy do prezydenta Kalisza i projektanta w uzgodnieniu z konserwatorem zabytków.

Przypomnijmy, że zgodnie z wygraną koncepcją projektu modernizacji Rynku Głównego w Kaliszu, obiekt ma być podświetlony i wyłożony kamienną kostką. Będzie też można zejść po otaczających go schodach i zajrzeć do środka. Szczegółowy projekt modernizacji ma być gotowy w październiku. Wówczas będzie można rozpocząć przygotowania do budowy.