Są już pierwsze bociany w południowej Wielkopolsce! Czy Agresor znów będzie Dziedzicem? - kolejny sezon ze światowej sławy bocianami z Przygodzic właśnie jest otwierany.

W Południowej Wielkopolsce 24 marca obserwowano pierwsze bociany białe na gniazdach, a 25 marca pierwszego bociana czarnego. Już siódmy sezon miliony miłośników przyrody z ok. 200 krajów (nawet Bhutanu, Czadu, Gwinei Równikowej, Mikronezji, Republiki Środkowoafrykańskiej, Saint Pierre i Miquelon, Surinamu i Suazilandu) obserwują bocianie gniazdo w Przygodzicach koło Ostrowa Wielkopolskiego. Na razie jeszcze puste, bo przylot pierwszego bociana spodziewany jest w najbliższych dniach, jeszcze w marcu.

Ciekawe, czy tegorocznym samcem będzie ptak z obrączką, który próbował zająć to gniazdo wiosną 2009 roku, ale odparty przez miejscowego „Dziedzica" z poważną raną trafił do opiekunów gniazda i weterynarza. Rehabilitacja była pomyślna, gdyż w marcu 2010 roku „Agresor" został nowym właścicielem gniazda, lecz para straciła wszystkie, małe jeszcze pisklęta, w czasie chłodu i ulewnych deszczy. W roku 2011 udało im się wychować wszystkie 5 młodych, po raz pierwszy w historii projektu. Czy w tym roku to powtórzą? - dowiemy się ze strony www.bociany.ec.pl.

Przylot bocianów

„Przylotu pierwszego bociana w tym sezonie do znanego dosłownie na całym świecie gniazda w Przygodzicach spodziewamy się w najbliższych dniach, jeszcze w marcu. W sobotę 24 marca pierwsze bociany białe były widziane po raz pierwszy w tym roku na dwóch gniazdach w Południowej Wielkopolsce, obu w powiecie ostrowskim, w tym para w Raczycach, odległych zaledwie o 13 km od Przygodzic. W niedzielę 25 marca inny bocian biały przelatywał zaledwie kilometr od gniazda w Przygodzicach, a nad Stawami Przygodzickimi i pobliskim lasem krążył zapewne już terytorialny bocian czarny" - powiedział Radiu Centrum Paweł Dolata z PwG OTOP.

W czasie poprzednich 6 lat projektu oba bociany najwcześniej przyleciały i osiedliły się na gnieździe pod kamerą 24 marca 2010 r. W latach 2006, 2008 i 2009 pierwsze bociany notowano na tym gnieździe 28 marca, w roku 2007 - 27 marca, choć czasem ptaki ruszały potem jeszcze w dalszą podróż, a właściwe osiedlenie następowało kilka dni później.

Agresor nadal Dziedzicem?

W latach 2006-2009 dorosłe ptaki pod kamerą nie były oznakowane (choć od dawna corocznie obrączki otrzymuje potomstwo ich i okolicznych par, to musi osiedlać się gdzieś dalej), ale dzięki analizie szczegółów upierzenia (a dokładnie ciemnej prędze na jednym piórze ogona, czyli sterówce) przez Světlanę Vránovą z Czech wiadomo, że samcem w trzech pierwszych sezonach (2006-2008) był ten sam „Dziedzic".

W marcu 2010 roku pod kamerą pojawił się inny bocian, oznakowany obrączką. Numer obrączki udało się odczytać lunetą - jest to bocian o niezwykłej historii, nazwany „Agresor". 19 kwietnia 2009 r. zaatakował on gniazdo pod kamerą z wysiadującą jaja samicą, ale z odsieczą przybył jej partner. W wyniku walki napastnik spadł na sąsiedni dach z dużą raną pod skrzydłem. Nie mógł latać, więc trafił pod opiekę członków Południowowielkopolskiej Grupy OTOP, a potem weterynarza Stanisława Kempy z pobliskiego Ostrowa Wielkopolskiego. Po opatrzeniu rany i zaobrączkowaniu, przez trzy tygodnie dochodził w ogródku doktora Kempy do sprawności, skąd samodzielnie odleciał 15 maja. Niespodziewanie, w połowie lipca dwukrotnie pojawiał się wieczorami na gnieździe pod kamerą, spędzając noce w towarzystwie miejscowej trójki wyrośniętych już młodych, podczas gdy ich rodzice (wrogowie „Agresora" z kwietnia) spali na sąsiednim kominie, a rano odganiali go z gniazda.

W roku 2010 „Agresor" przyleciał od razu 24 marca jako pierwszy samiec do gniazda i został jego nowym dziedzicem, lecz para straciła wszystkie, małe jeszcze pisklęta w czasie chłodu i ulewnych deszczy. W roku 2011 udało im się wychować wszystkie 5 młodych, po raz pierwszy w historii projektu.

Projekt „Blisko bocianów"

Projekt internetowej obserwacji bocianów białych w Przygodzicach „Blisko bocianów" realizowany jest przez Południowowielkopolską Grupę (www.pwg.otop.org.pl) Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków - /polskiego partnera międzynarodowej sieci towarzystw ochrony ptaków i ich siedlisk BirdLife International - przy współpracy Gminy Przygodzice oraz firmy TKTelekom S.A.

Projekt edukacyjno-badawczy PwG OTOP o nazwie „Blisko bocianów" ruszył wiosną 2006 r. - 24 marca założono kamerę, a 28 marca obserwowano pierwszy pojaw bociana na gnieździe. Gniazdo to położone jest w Wielkopolsce: w gminnej wsi Przygodzice (www.przygodzice.pl), w powiecie ostrowskim. Ptaki żerują w dolinie rzeki Baryczy, tuż przy największym w Polsce Parku Krajobrazowym „Dolina Baryczy", jednocześnie Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000.

Celem projektu jest przybliżenie wszystkim miłośnikom przyrody życia bociana białego - „najbardziej polskiego gatunku ptaka". Warto bowiem pamiętać, że polska populacja bociana białego, licząca ok. 49 tys. par, jest największą na świecie i stanowi około 1/5 całej populacji światowej. Z drugiej strony, jest to znaczący spadek od ok. 52 tys. par, zanotowanych w naszym kraju w czasie VI Międzynarodowego Spisu Gniazd Bociana Białego w roku 2004.

Monitorowane gniazdo znajduje się od 1991 r. na podstawie na kominie dawnej kotłowni przy Urzędzie Gminy w Przygodzicach, koło parkingu przy drodze krajowej nr 11, łatwo więc je odwiedzić nie tylko wirtualnie. 16 marca 2010 r. staraniem Urzędu Gminy i z pomocą Ochotniczej Straży Pożarnej z Przygodzic założono nową podstawę pod gniazdo, opierając ją o nieużywanym już kominie, przez co jest jeszcze bardziej stabilna.

Ze względu na bezpieczeństwo bocianów, kamera jest umieszczona na specjalnie skonstruowanym wysięgniku - odchylonym w bok, by ptaki mogły bezpiecznie i bez problemów siadać na gnieździe. Kamera nie zakłóca normalnego toku życia bocianów, jest przez nie traktowana jako stały element otoczenia gniazda, o czym może się przekonać każdy obserwator obrazu.

Nazwa projektu oddaje nie tylko techniczne możliwości stałego oglądania dziko żyjących bocianów (obecnie chwilowo dostępny jest obraz poklatkowy, niedługo znów ruszy przekaz strumieniowy), ale ich bliski związek emocjonalny z milionami internautów, którzy śledzą i kibicują swoim ulubieńcom, którym nadali w wyniku konkursu imiona „Przygoda" i „Dziedzic" (gdyż gniazdo w Przygodzicach znajduje się tuż przy dawnym majątku ziemskim, należącym m.in. do wielkopolskiej linii słynnego rodu książąt Radziwiłłów).

Od 2007 roku działa forum dyskusyjne miłośników bocianów www.bocianyzprzygodzic.pun.pl, gdzie można wymienić się swoimi obserwacjami, dowiedzieć się czegoś od bardziej doświadczonych osób, znaleźć namiary na inne kamery gniazdowe, ciekawe strony i publikacje o bocianach oraz innych ptakach..

Choć projekt „Blisko bocianów" to głównie edukacja, to uzyskane dzięki niemu materiały badawcze wykorzystano w anglojęzycznej monografii o bocianie w Polsce pt. „The White Stork in Poland", a w 2008 r. Maria Foterek obroniła na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu pracę magisterską o biologii okresu pisklęcego bocianów na podstawie nagrań z kamery w Przygodzicach z roku 2007.

Bociany ambasadorami Polski na świecie i na Facebooku

Transmisję z Przygodzic oglądają corocznie setki tysięcy internautów, dosłownie z całego świata. Na stronie www.bociany.ec.pl można znaleźć mapę z geolokalizacjami wejść na stronę z ostatniego tygodnia oraz listę ponad 200 krajów i autonomicznych regionów, skąd ostatnio wchodzono na stronę. Największe ilości obserwatorów (po Polsce, skąd jest ich połowa) pochodzą obecnie kolejno z: Niemiec, Wielkiej Brytanii, Wietnamu! (tego fenomenu wyjaśnić nie potrafimy...), USA, Chin, Hiszpanii, Rosji, Francji, Litwy i Włoch. Ale są i pojedynczy użytkownicy z krajów tak egzotycznych, a czasem nieznanych, jak: Bhutan, Czad, Gwinea, Gwinea Równikowa, Kostaryka, Mikronezja, Republika Środkowoafrykańska, Saint Pierre i Miquelon, Surinam i Suaziland.

O zainteresowaniu projektem świadczy też fakt, że strona www.bociany.ec.pl z obrazem z kamery szybko wspina się i jest już na 6. miejscu w światowym rankingu ponad 1000 stron o ptakach http://www.birdingtop1000.com.

Od 25 marca 2011 r., dzięki pomysłowi Wojciecha Kaźmierczaka z Południowowielkopolskiej Grupy OTOP, bociany z Przygodzic mają własne konto na portalu społecznościowym Facebook www.facebook.com/bocianyzprzygodzic, gdzie „lubi je" już ponad 1500 osób. (źródło: PwG OTOP)

wojtysrc.fm

fot. OTOP

wojtysrc.fm