Fragmenty Tory z wałkami, sukienki na Torę, biały kaftan - żydowski strój świąteczny czy tefilin - to tylko niektóre pamiątki po kaliskich Żydach, które mają okazję trafić do domu przedpogrzebowego na kaliskim cmentarzu żydowskim przy ul. Podmiejskiej. Gromadzi je opiekunka kaliskiej nekropoli - Halina Marcinkowska. "Do tej pory te przedmioty były u mnie, ponieważ w domu przedpogrzebowym, na cmentarzu nie było warunków do ich eksponowania. Teraz będą pokazywane w muzealnych gablotach, które dostaliśmy od niemieckich przyjaciół z Hamm. "Tych pamiątek jest coraz więcej i są niezwykle ciekawe" - powiedziała Radiu Centrum Halina Marcinkowska, opiekunka kaliskiego cmentarza:

"Ostatnio otrzymałam portfel uszyty ze zwoju Tory. Przekazała go osoba związana z Kaliszem, ale prosiła o nie ujawnianie danych. To bardzo ciekawa pamiątka. Wiem, że po wojnie takich przedmiotów dużo było szytych, ze zwojów. Np. wkładki do butów, to jest skóra, więc bardzo dobry izolator. Mam też ciekawą rzecz, to jest spodnio-koszula. Taką koszulkę musi nosić ortodoksyjny mężczyzna, chłopiec. Na niej, ołówkiem kopiowym zapisane są bardzo ważne daty dla tego mężczyzny: kiedy został wywieziony do Związku Radzieckiego, to 40 rok, potem urodzenie córki, powrót do Kalisza".

W ciągu miesiąca przedmioty pojawią się w gablotach umieszczonych w domu przedpogrzebowym na kaliskim cmentarzu przy ul. Podmiejskich. Obejrzeć będzie mógł je każdy, zainteresowany losem kaliskich Żydów.

na fot.: Halina Marcinkowska (od lewej)

Tefilin, tfilin, filakterie - przedmioty modlitewne, z aramejskiego - ozdoby) – dwa czarne skórzane pudełeczka wykonane z jednego kawałka skóry koszernego zwierzęcia, w których znajdują się cztery ustępy Tory, ręcznie przepisane w języku hebrajskim przez sofera. (źródło: wikipedia)