Kaliszanie upamiętnili przypadająca 11 lipca 70. rocznicę ---> rzezi wołyńskiej

Władze lokalne, delegacje Miejskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Klubu Historycznego im. Gen. Stefana Roweckiego "GROTA" oddały w czwartek hołd ofiarom rzezi wołyńskiej. Polakom zamordowanym przez Ukraińską Powstańczą Armię poświęcono tablicę pamiątkową. Widnieje na niej napis: "Pamięci kilkuset tysięcy Polaków - rodaków z Kresów Wschodnich, ofiar rzezi ukraińskiej w latach 1941-1947; okrucieństw nie mających sobie podobnych". Hołd ofiarom przy Katedrze Kaliskiej złożyli m.in. Wincenty E. Pawlaczyk, przewodniczący Miejskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Janusz Sibiński - wiceprzewodniczący Zarządu Klubu Historycznego "Grota".

W ten szczególny apel upamietnienia tragicznych wydarzeń na byłych Kresach Wschodnich II RP, włączył się również parlament RP. Zbrodnię nazwano "czystką etniczną noszącą znamiona ludobójstwa". Szczególnej wymowy nabiera też podkreślana właśnie w 70. rocznicę zbrodni na Wołyniu, potrzeba pojednania z Ukrainą.

W Kościele Garnizonowym kaliszanie uczczili fiary wołyńskie modlitwą za pomordowanych i wieczorną mszą.

* * *

11 lipca 1943 roku, niedziela

W nocy z 10 na 11 lipca 1943 oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii przy wsparciu części chłopstwa ukraińskiego zmobilizowanego w tzw. Samoobronnych Kuszczowych Widdiłach przystąpiły do skoordynowanego ataku na miejscowości, w których żyli Polacy, głównie w powiatach włodzimierskim i horochowskim, a także kowelskim. Jedną z pierwszych masakr dokonano w Dominopolu, rozstrzeliwując przy okazji współpracujący dotąd z UPA oddział partyzancki Stanisława Dąbrowskiego. Sprawcy (przypuszczalnie upowcy w zahonu "Sicz" Antoniuka) zabili około 220 Polaków. Około godziny 2:30 UPA napadła na Gurów zabijając 200 Polaków. Pół godziny później ci sami sprawcy przeszli do Wygranki, gdzie zamordowali 150 osób.

Oprawcy działali w wyspecjalizowanych grupach – jedne pododdziały otaczały wieś kordonem, inne zajmowały miejscowość, gromadziły ofiary w jednym miejscu i dokonywały masakry. "Oczyszczaniem" terenu z niedobitków oraz grabieżą zajmowali się niektórzy okoliczni chłopi ukraińscy. Oddziały UPA po dokonaniu masakry w jednym miejscu, szybko udawały się do następnej osady, którą zamierzano wymordować.

W kilku przypadkach (Chrynów, Krymno, Kisielin, Poryck, Zabłoćce) egzekucji dokonano na wiernych zebranych na mszy w kościele. W Chrynowie zamordowano 150 osób, W Krymnie 40, w Porycku 200 a w Zabłoćcach 76. W Kisielinie zginęło 90 Polaków, lecz część wiernych zdołała zabarykadować się na piętrze plebanii i obronić przed atakami upowców.

Ludność polska ginęła od kul, siekier, wideł, kos, pił, noży, młotków i innych narzędzi zbrodni. Nierzadko zbrodnie były dokonywane ze szczególnym okrucieństwem, ofiary były torturowane. Często polskich zabudowań nie palono od razu, lecz dopiero po kilku dniach, by w tym czasie schwytać i zabić ewentualnych niedobitków, którzy powróciliby do swoich domów.

Wg Grzegorza Motyki 11 lipca 1943 oddziały UPA zaatakowały 99 miejscowości, w których żyli Polacy. Timothy Snyder podaje, że "od wieczora 11 lipca 1943 r. do rana 12 lipca", UPA zaatakowała w 167 miejscach . 12 lipca UPA zaatakowała 50 miejscowości. Ataki były kontynuowane w dniach następnych. W całym lipcu 1943 celem napadów stało się 520 wsi i osad, zamordowanych zostało około 10-11 tysięcy Polaków.

(w oparciu o: pl.wikipedia.org/wiki/Krwawa_niedziela_na_Wo%C5%82yniu)